Case study: Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego Solaris
Funkcjonujące przy Uniwersytecie Jagiellońskim Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego Solaris to placówka badawcza o ogromnym znaczeniu dla nauki. To jedno z zaledwie kilkudziesięciu miejsc na świecie, gdzie dzięki wykorzystaniu promieniowania synchrotronowego możliwe jest zaglądanie w głąb materii i odkrywanie jej tajemnic.
Centrum Solaris działa od 2015, użytkując jedyny w Polsce synchrotron, czyli elektronowy akcelerator cykliczny, stanowiący źródło wiązki promieniowania elektromagnetycznego o zakresie sięgającym od podczerwieni aż do promieniowania rentgenowskiego. Generowane przez synchrotron promieniowanie jest wykorzystywane w tak zwanych liniach badawczych. Każda z nich korzysta z określonych długości fal do prowadzenia danego rodzaju badań, które mogą dotyczyć zarówno badań podstawowych, poszerzających naszą wiedzę o budowie i funkcjonowaniu otaczającego nas świata, jak i bardzo konkretnych zagadnień, takich jak na przykład badania nad sekwencjonowaniem białek czy technologiami produkcji farb używanych przez malarzy renesansu.
W tej chwili funkcjonują już cztery linie badawcze, a kolejna czwórka znajduje się w budowie – wszystkie dostępne za darmo dla naukowców.